Saygıdeğer Öğretmenlerim,
“Evet çocuklar, yerinize geçin,
Kitaplarınızı açın,
Metni okuyun,
Metni defterinize yazın,
Başlığı kırmızı kalemle yazın,
Yazıda kurşun kalem kullanın,
Git üstünü değiştir,
Sakın bu hareketi bir daha yapma,
Yarınki ödevinizi tekrar hatırlatıyorum, kimse unutmasın…”
Gün içerisinde bu veya buna benzer şekilde sayısızca kez öğrencilerimiz adına karar veriyoruz. Öğrencilerimizin verdiğimiz yönergelerle hareket etmelerini istiyor, bu yönergelerin dışına çıkan olursa da “Ben sana ne dedim? Niye beni dinleyip kurallara uymuyorsunuz?” diye ikazda bulunuyoruz.
Bu durum öğrenciyi yıpratırken, bizi de yormaktadır. Yerine getirmemiz gereken sorumluluklarımızın yanına, bir bakıma öğrencilerimizin de sorumluluklarını üstlenmiş oluyoruz.
İlk başlarda düzeni sağlamak adına bize çok doğru ve kolay bir yaklaşım gibi görünse de zaman içerisinde öğretmeni yıpratan bir durum haline gelmektedir. Ve ilerleyen süreçte en sonunda kendimizi “Ben söylemesem bunları yapmak kimsenin aklına gelmiyor,” cümlesini ya da sitemini ederken buluruz.
Karar verebilmek bir yaşam becerisidir. Biz yetişkinler dahi zaman zaman karar vermekte zorlanabilmekteyiz. Çünkü karar vermek göründüğü kadar kolay değildir. Karar verebilmek için kendimizi ve çevremizi iyi tanımalı, fırsatları bilmek kadar tehlikeleri de görebilmeli, bunun yanında zorlukları da fark etmeli ve sonucu öngörebilmeliyiz.
Öğrencinin hayatta sorumluluk alıp başarılı olabilmesi için geliştirilmesi gereken bazı beceriler vardır. Bunlardan karar verme becerisini geliştirebilmek için aşağıdaki adımları uygulayabiliriz:
1. Seçenekleri belirleyin: Öğrenciye karar vermesi gereken bir durumda, mevcut seçenekleri belirlemesini sağlayın. Bu seçenekler, farklı çözüm yollarını veya farklı sonuçları içerebilir.
2. Bilgi toplama adımı: Her bir seçeneğin avantajlarını ve dezavantajlarını öğrenciden değerlendirmesini isteyin. Bu şekilde, öğrenci seçeneklerin potansiyel sonuçlarını anlamaya başlar.
3. Değerler ve öncelikler belirleme: Öğrencinin kendi değerleri ve hedefleriyle uyumlu olan seçenekleri belirlemesine yardımcı olun. Öğrenci hangi seçeneğin onun için daha önemli olduğunu belirlemeli ve bu değerlere odaklanmalıdır.
4. Analiz etme adımı: Her bir seçeneğin sonuçlarını, potansiyel faydalarını ve olası risklerini analiz edin. Öğrenci, seçenekleri objektif olarak değerlendirerek daha bilinçli bir karar verebilir.
5. Alternatifler üzerinde düşünme: Öğrenciye, alternatif seçeneklerin olduğunu hatırlatın. Karar verme süreci sırasında başka seçenekleri de düşünmek, öğrencinin daha iyi bir karar vermesini sağlayabilir.
6. Sonuçları değerlendirme: Öğrenci, kararını uyguladıktan sonra sonuçları değerlendirmeli ve bu sonuçların onun hedeflerine ne kadar uyduğunu analiz etmelidir. Bu, gelecekteki kararlarını daha iyi bir şekilde yönlendirmesine yardımcı olur.
Karar verme becerisini öğretebilmek için bu adımların uygulanması ve öğrencinin süreci tekrar tekrar deneyimlemesi önemlidir. Ayrıca, düşünce yapısını ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek için öğrenciye problem çözme ve analitik düşünme becerilerini de öğretebiliriz.
Peki, öğrencilerin karar verirken korktuğu durumların başında neler vardır?
1. Yanlış bir karar vermek: Öğrenciler, doğru kararı verme beklentisiyle karar verme konusunda korkabilirler. Yanlış bir karar verme kaygısıyla hareket etmek, öğrencilere cesaretlerini kırabilir ve risk almaktan kaçınmalarına neden olabilir.
2. Sonuçlardan sorumlu olma korkusu: Öğrenciler, karar verme sürecinde başarısız olacaklarına ve sonuçlarıyla yüzleşmek zorunda kalacaklarına dair endişeler yaşayabilirler. Bu korku, geçmişteki deneyimler veya başka nedenlerle ortaya çıkabilir.
3. Diğer insanların onayını kaybetme korkusu: Öğrenciler, diğer insanların onayını kaybetmekten korkabilirler. Başkalarının beklentilerine uymak ve olumsuz tepkilerle karşılaşmaktan çekinmek, öğrencilerin kendi isteklerine ve değerlerine dayanan kararlar vermekten uzaklaşmalarına neden olabilir.
4. Belirsizlik ve bilinmezlik korkusu: Öğrenciler, belirsizlikle karşılaşma korkusu yaşayabilirler. Bilinmeyen bir durumla karşılaştıklarında, ne yapacaklarını veya hangi kararı vereceklerini bilemedikleri için endişe duyabilirler.
5. Yanlış adım atma korkusu: Öğrenciler, hayatlarında büyük kararlar alırken, gelecekte hayal kırıklığına uğramaktan veya pişmanlık duymaktan korkabilirler. Yanlış bir seçim yapma fikriyle hareket etmek, öğrencilerin kararsız kalmasına veya risk almaktan kaçınmasına neden olabilir.
Bu korkular, öğrencilerin karar verme sürecine etki edebilir ve kararsızlığa neden olabilir. Bu nedenle, öğrencilerin bu korkularla başa çıkmalarına, özgüvenlerini geliştirmelerine ve kendilerine güvenli kararlar vermelerine yardımcı olmak önemlidir.
Saygılarımla.
