Saygıdeğer Öğretmenlerim,
Öğrenci değerlendirmesi denildiğinde ilk akıllara sınav sonuçları veya dersten geçti kaldı durumunun söylenmesi, konu eksiklerinin dile getirilmesi gelmektedir.
Fakat öğrenci değerlendirmesi bir sonuç değil, bir süreçtir. Bunun için eğitimin sonuna bırakılmaması gerekmektedir. Dönem başı veya ortasında kısa ve uzun hedeflerin belirlenmesi, güçlü ve zayıf yönlerin istişare edilmesi, sınıf içi ve dışındaki durumlar veli ile paylaşılmalıdır. Buna bağlı olarak genelde velilere yapılan konuşmalar hep aynıdır; “Öğrencimden memnunum, ödevlerini zamanında yapıyor, zeki ama çalışmıyor, dikkatini toplasa çok şey yapacak, genelde arkadaşları ile uyumlu, çalışırsa yapamayacağı hiçbir şey yok,” …
Bu ve benzeri karşı tarafa dokunmayan söylemleri hepimiz duymuş veya kullanmışızdır. Gerçekçi olmak gerekirse bu söylemleri duyduğumuzda şunu düşünürüz, “Öğretmen öğrenciyi tam olarak fark edememiş.”
O zaman öğrenciye dair nelerden bahsetmeliyiz?
Bu soruya doğru cevap verebilmemiz için öncelikle doğru ve objektif bir gözlem yapmamız şarttır. Bunun yanında ideal bir öğretmen her bir öğrencisi için anekdot kaydı tutmalıdır. Anekdot kaydı tutulurken sınıf içi, sınıf dışı, arkadaşları ile oynarken, yalnızken gibi farklı durumlarda neler yaptığı, nasıl davrandığı not alınmalıdır. İdeal öğretmen anekdot kaydı alırken yorumlama yapmaktan kaçınmalıdır.
Bu gözlemi veli görüşmesine bir hafta kala yapmakta doğru olmaz. Sağlıklı bir değerlendirme için en az bir buçuk ay yani 6 hafta gibi bir süreye ihtiyaç duyulmalıdır.
Sonrasında velilerimize karşı açık ve gerçekçi olmalı, geliştirilmesi ve desteklenmesi gereken durumlar net bir şekilde izah edilmelidir. Bu konuda sıkıntı yaşayacağımızı düşündüğümüz velilerimize açıklama yapmadan önce şunu söyleyebiliriz; “Sağlık ve eğitim sektörü insan hayatı için oldukça önem arz etmektedir. Nasıl ki bir doktor hastasına karşı net olmalı ve hastalığını açık bir şekilde söylemeliyse, biz de öğrencimizin gelişimi için desteklenmesi ve güçlendirilmesi gereken yönlerini sizinle açıkça paylaşmamız gerekmektedir.” Bu şekilde yapacağımız bir giriş konuşması velimizin olumsuz tepkisinden uzaklaşmasını destekleyecektir.
Gelin şimdi öğrencileri analiz ederek doğru değerlendirme yapabilmemiz için dikkat etmemiz gereken farklı öğrenci tiplerine değinelim;
- Savunucu (INFJ),
Genelde olasılıklara odaklanır ve değerler konusuna oldukça önem verir. Arkadaşlarına her türlü yardımı sağladıkları için metafor kullanmayı severler. Problem çözme konusunda fazlasıyla iyidirler.
- Mantıkçı (INTP),
Düşünceye önem veren mantıkçı öğrenciler, farklılıkları çok iyi analiz ederler. Program düzenlemeye ve yürütmeye karşı oldukça yeteneklidirler. Açık sözlü olmaktan çekinmeyen mantıkçı öğrenciler, ince düşünür ve bilginin gücüne güvenirler. Ciddi, sakin ve mantıklı olarak tanınır ve bireysel çalışmaktan keyif alırlar.
- Tartışmacı (ENTP),
Birçok şeye merak duyan tartışmacı öğrencilerin dijital ile araları oldukça sıkıdır. Fonksiyonel analiz konusunda başarılı olmaları ve bolca itiraz etmeleri ile tanınırlar. Kendi fikirlerine fazlaca güvenen tartışmacı öğrenciler, yönetimde tek olmaktan haz alırlar.
- Ara bulucu (INFP),
En belirgin özellikleri çok fazla şefkatli olmalarıdır. Berber çalışmaktan keyif aldıkları için bütünlüğü sağlamaya çalışırlar. Aile sorunlarından en çok etkilenen öğrenci tipidir. Fedakârlık konusunda oldukça verici ve alçak gönüllü öğrencilerdir.
- Önder (ENFJ),
Grup çalışmalarının ve sınıf etkinliklerinin aranan öğrencileridir. Grup çalışmalarında takımlarındaki arkadaşlarının ihtiyaçlarını fark ederek giderir, motivasyonlarını destekleyerek potansiyellerini harekete geçirmelerini desteklerler. Bunun yanında güçlü iletişim yeteneklerine sahiptirler.
- Buyurucu (ENTJ),
Liderlik konusunda iyi olan buyurucu öğrenciler, sorumluluk almaktan ve aksiyon vermekten kaçmazlar. Doğal lider olarak görülürüler. Ne istediklerini bildikleri için istediklerini ifade etmede başarılıdırlar. Öngörülü, kararlı, net olmalarından dolayı operasyon yönetimleri güçlüdür.
- Becerikli (ISTP),
Kendi kurallarını kendileri koymaktan hoşlanan becerikli öğrenciler, kas gelişiminde oldukça yeteneklidirler. Pratik işlerde net sonuçlar ortaya koyarlar. İletişim konusunda az cümleleri tercih eder ve kendi işlerini kendileri yapmak isterler.
- Maceracı (ISFP),
Öğretmenlerin sınıf yönetiminde oldukça zorlandıkları maceracı öğrenciler, anı yaşamayı severler. Plansız, düzensiz fakat güvenilir olarak tanınırlar. Duyguları yoğun yaşadıkları için hızlı duygu geçişleri ile arkadaşlarını şaşırtabilirler.
- Savunmacı (ISFJ),
Çalışkan ve tutumlu olan savunmacı öğrenciler, mevcut düzeni değiştirmekten hoşlanmazlar. Düzeni bozan her durum onları stresli öğrenciye dönüştürebilir. Güvende olmak onlar için oldukça önemlidir.
- Lojistikçi (ISTJ),
Sessiz ve ciddi tavırları ile dikkat çeken bu öğrenciler için geleneksel tanımı da yapılabilir. Aidiyet duygusuna önem verir, farklı olmayı çılgınca bulabilirler. Durumlara karşı karamsar yaklaşımlarından dolayı başkalarına nadir güvenirler.
- Girişimci (ESTP),
Sınıfın en eğlenceli öğrenci tipleridir. Sınıfta oldukça sevilen bu öğrenciler için ikna kabiliyeti yüksek diyebiliriz. Neşeli, güçlü, kendinden emin ve enerjileri oldukça yüksektir. Okula gelmedikleri gün yoklukları hemen fark edilir.
- Yönetici (ESTJ),
Kurallara önem veren bu öğrenciler için prosedürlere uymak oldukça önemlidir. Kurallara uyulmadığında rahatsız olurlar. Planlı ve dikkatli ilerlemeyi ve lider olmayı severler.
- Organizatör (ESFJ),
Tüm öğrenci tiplerinden en sosyal yönü güçlü olan öğrencilerdir. Beğendikleri ve başarılı buldukları öğretmenlerini idealize ederler. Beyin fırtınasını çok sever, tartışmaya girmekten çekinmezler. Çözüm odaklı olmalarından dolayı kriz yönetiminde başarılıdırlar. Sosyal sorumluluk projelerinde görev almayı tercih ederler.
- Eğlendirici (ESFP),
Mizah yönleri güçlü olan bu öğrenciler yumuşak tabiattadırlar. Eğlenceli ortamlara bayıldıkları için dersin eğlenceli geçmesini isterler. Gergin ortamdan hızla kaçmak ister, rahatsız olduklarını dile getirmekten de kaçınmazlar. Başladıkları işe tutku duyarsalar, potansiyellerini ortaya çıkararak alanlarında en iyisi olurlar.
Saygılarımla.
